SZEŚĆDZIESIĄT LAT KLUBU TURYSTÓW GÓRSKICH PTTK „KOSÓWKA” W ŁODZI
Klub Turystów Górskich PTTK „Kosówka” powstał z inicjatywy działaczy Komisji Turystyki Górskiej Łódzkiego Oddziału PTTK 12 kwietnia 1958 r. Prezesem został Aleksander Siemiradzki – faktyczny inicjator założenia Klubu – członek Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego.
Klub powstał jako pierwsza tego typu jednostka organizacyjna Polskiego Towarzystwa Turystyczno–Krajoznawczego w Polsce. Nazwę „Kosówka” dodano do KTG w 1976 r. celem odróżnienia skrótu KTG tj. Klub Turystów Górskich od Komisja Turystyki Górskiej. Do dnia dzisiejszego działają w Klubie i szerzej w turystyce członkowie założyciele Klubu: Eleonora i Stanisław Nowiccy.
Klub za swoją działalność odznaczony został Złotą Honorową Odznaką PTTK, Odznaką Za Zasługi dla Łódzkiego Oddziału PTTK oraz Złotą Honorową Odznaką Łódzkiego Oddziału PTTK im. Jana Czeraszkiewicza. Bogatą historię Klubu zawarto w biuletynach okolicznościowych wydanych na 40-lecie i 50-lecie Klubu (red. Jola Grońska) i monografii na 50-lecie (red. Staszek Nowicki). Materiały te zostały wydrukowane i są dostępne na stronie internetowej Klubu – www.kosowka.lodz.pttk.pl (założonej w 2009 r. i prowadzonej cały czas przez Zbyszka Besteckiego) oraz w grubych tomach naszych kronik które od wielu lat prowadzi Krysia Wesołowska.
Biuletyn najnowszy, wydany na 60-lecie „Kosówki”, uzupełnia poprzednie biuletyny, a poświęcony jest ludziom i wydarzeniom ostatniej dekady (2008-2018). Nie sposób jednak, choć w skrócie, odwołać się do wspomnień pierwszych wspólnych klubowych, a potem ogólnodostępnych rajdów takich jak „Łysogóry-Jesień”, kiedy to, mimo bardzo prymitywnych warunków (spało się na słomie w stodole), w 40. rajdach w 40-leciu zanotowano udział prawie 34 tys. uczestników, zaś członek założyciel Klubu, Staszek Nowicki poprowadził aż 14 z tych rajdów. Inicjatorem tych imprez oraz odbudowy zniszczonej kapliczki na Bukowej Górze był Lechosław Fularski, Członek Honorowy PTTK. Uroczyste odsłonięcie i poświęcenie odnowionej przez członków Klubu kapliczki nastąpiło w 1990 r. podczas Ogólnopolskiego Rajdu Łysogóry-Jesień ’90.
Następnie Klub organizował Rajdy „Wujcia” w Beskidzie Sądeckim, poświęcone naszemu założycielowi, Aleksandrowi Siemiradzkiemu, zwanemu „Wujciem”, pochodzącemu z Sądecczyzny. Rajdy te rozszerzono dalej na inne pasma polskich gór, zapraszając do współuczestnictwa Czechów z Czeskich Kwadrantów (grupę prowadzili: Andrzej Lesiński i Przemek Wojciechowski) i Niemców z Klubu „Fontane 91” (tu prowadzącymi były: Elżbieta Korczak i zmiennie: Ewa Hawlicka, Marysia Brojer i Ewa Hankiewicz). A członkowie „Kosówki” w ramach wymiany poznali trasy turystyczne Czech i Niemiec (NRD).
Angażując młodzież i dzieci uruchomiono rajdy po Ziemi Łódzkiej: „Powitanie Wiosny” oraz „Mikołajkowe”, które kontynuowane są do dziś.
Ale wróćmy wspomnieniami do gór, „Kosówka” jest przecież klubem górskim. Pierwsze i ponad wszystko były Tatry. Po górach polskich, czeskich i słowackich nadszedł czas na wyprawy w góry dalsze i wyższe: Karpaty Rumuńskie i Wschodnie, góry Bułgarii (Pirin, Riła, Rodopy), Alpy – wszystkie dostępne rejony, Dolomity, aż wreszcie Himalaje i Andy – w te ostatnie grupy poprowadził Zbyszek Ścibiorek. Uczestnikom wypraw, zwłaszcza tej ostatniej – andyjskiej – najdalszej i najdłuższej, pozostawiły tyle emocji i przeżyć, że wspominają ją przy każdej okazji.
Dwóch naszych kolegów ( Waldemar Zieliński i Bolesław Usielski) zdobyło przecież szczyt Ramady (6350 m) jako drudzy Polacy po 54 latach od I Polskiej Wyprawy Alpinistyczno-Naukowej w Andach w 1934r. Pisemne relacje z tej wyprawy kontynuuje w biuletynach „Kosówki” Krzysztof Groński.
Wszystkie działania Klubu podsumowywane były co 5 lat na kolejnych Zlotach Jubileuszowych; ten w 2018 roku jest już dwunasty. Kontynuacja działań naszych poprzedników, często charyzmatycznych liderów, jak Lechosław Fularski czy Adam Chyżewski, przyświeca również obecnej dekadzie. Z upływem lat i naturalną zmianą czasów mogły zmienić się formy działania, ale nie treść, którą wciąż pozostanie umiłowanie gór i szeroko pojętej turystyki krajoznawczej. Wiążąc tę nić dawnych wspomnień z obecną dekadą trzeba przyznać, że upłynęła ona przy dużym wysiłku organizacyjnym „starej ale niełamliwej kosówki („Kosówki”). Każdy rok zostawił słoje na jej rosnącym przekroju.
Rok 2008 to organizacja szeroko zakrojonej imprezy 50-lecia Klubu pod przewodnictwem ówczesnego Prezesa Adama Chyżewskiego. Już w następnym roku 2009, w maju, „Kosówka” była gospodarzem Ogólnopolskiego Zlotu Klubów Górskich PTTK, oczywiście w Górach Świętokrzyskich, z Komandorem Zbyszkiem Besteckim.
W tym samym roku 2009, we wrześniu, „Kosówka” brała czynny udział w uroczystości umieszczenia tablicy upamiętniającej Lechosława Fularskiego, która odbyła się w Warszawie, na Chomiczówce, w kaplicy kościoła p.w. Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych, zwanej Panteonem PTTK.
Wprawdzie powiada się, że Klub miał szczęście do ludzi, to jednak zaczęli oni niestety odchodzić.
W 2010 r. odszedł tak charakterystyczny dla naszego Klubu Romek Zieliński, były Prezes Klubu. Witek Opasewicz, zorganizował Mu piękną wspomnieniową wieczornicę, podczas której spadła niejedna łezka.
Rok 2011 przyniósł jeszcze większą traumę. Odszedł nagle, w zaskakujących okolicznościach, Adam Chyżewski. Był Członkiem Honorowym PTTK o ogromnych zasługach dla tej organizacji. W dniu 3 października 2012 r. przy współorganizacji i w obecności wielu członków Klubu odbyła się uroczystość umieszczenia tablicy pamiątkowej w Panteonie PTTK w kościele na Chomiczówce w Warszawie.
O tablicę pamiątkową w pałacyku PTTK w Łodzi, który Adam swoim zaangażowaniem i pracą podniósł z ruin, prawdziwą batalię stoczyli Basia i Janusz Żurkowscy wspierani przez Prezes Ewę Hankiewicz. Ostatecznie piękną salę w tym pałacyku nazwano imieniem dr inż. Adama Chyżewskiego, a uroczystość umieszczenia w nim tablicy upamiętniającej odbyła się 25 października 2012 r.
Już w kolejnym 2013 roku przygotowaliśmy 55. Jubileusz Klubu – część oficjalną zorganizowała wraz z Zarządem Prezes Ewa Hankiewicz, a część artystyczną pięknie poprowadził Witek Opasewicz, przy wsparciu naszego kabareciku „Kosóweczka”.
Na początku 2014 r., podczas cyklicznej imprezy klubowej „Sylwester w Górach”, kierujący nią Basia i Janusz Żurkowscy, stwierdziwszy iż kapliczka na Bukowej Górze w Górach Świętokrzyskich wymaga naprawy, rozpoczęli starania i doprowadzili do sfinalizowania remontu, którego zakończenie obchodzono na wycieczce na Bukową Górę w kwietniu 2015 r. podczas spotkania na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego, przy udziale przedstawicieli Parku i władz gminy.
W poprzednim 50-leciu zwiedziliśmy Europę od Sycylii po Nordkapp i od Krymu po Anglię (Irlandię), zawsze kampingowo i przeważnie pod kierownictwem Adama Chyżewskiego, Staszka Nowickiego, Staszka Filarskiego, Romka Zielińskiego lub Zbyszka Ścibiorka. Wymazywaniem białych plam na mapie Europy zajęła się teraz z pasją Małgosia Wyszogrodzka. W XXI wieku korzystaliśmy z pomocy zaprzyjaźnionego biura podróży, ale wg własnego planu i tylko dla naszej zgranej grupy „kosówkowej”.
Wycieczki z cyklu „Poznaj Polskę” kontynuuje od lat Włodek Rakowiecki. Wycieczki te uzupełniamy krótszymi, jedno- lub dwudniowymi wypadami organizowanymi przez członków kolejnych Zarządów Klubu. Kontynuowane są rajdy „Powitanie Wiosny” z Januszem Żurkowskim oraz „Mikołajkowe” – ostatnio z Henią Detyniecką, przy współpracy członków zarządu oraz Eli i Andrzeja Wielgopolanów, z zapałem piekących kiełbaski na rożnie, czasami nawet dla 300 uczestników.
Co roku reprezentanci naszego Klubu uczestniczą w maju w Ogólnopolskich Zlotach Klubów Turystów Górskich PTTK w różnych rejonach kraju i w grudniu na Sympozjach organizowanych przez Komisję Turystyki Górskiej Zarządu Głównego PTTK w Krakowie (Andrzej Lesiński).
Ale wróćmy znów do gór. Z najwyższych Andów pozostała moc wspomnień, do których wciąż wracamy z artykułami Krzysia Grońskiego. W ukochane Tatry Adam zdążył zrobić w tej dekadzie tylko cztery wycieczki (2008-2011). Ale stale tam wracamy, zwłaszcza pasjonaci, tacy jak Witek Gawroński czy Adaś Sulikowski, potrafiący wspaniale łączyć pasję gór i krajoznawstwa, co znakomicie zilustrował Witek w swoim biuletynowym artykule. Pasjonaci filmu i fotografii: Wiesia i Leszek Ornafowie, dokonują wyczynów z narażeniem zdrowia, by uwiecznić Orlą Perć wciąż na nowo i podzielić się jej pięknem z nami w swoich prelekcjach. O Matterhornie wspaniale opowiedziała w prelekcji Marylka Beśka. W Bieszczady i inne rejony polskich gór prowadzi nas ostatnio, w czerwcu i we wrześniu, Janusz Żurkowski, który ponadto organizuje „Wycieczki po Zlocie” w maju i „Sylwestry w górach”. Nadzwyczajne to osiągnięcie organizacyjne, wyróżniane co roku na Walnych Zebraniach Klubu.
Wycieczki dalsze przeplatają się terminami z wydarzeniami tu na miejscu, w Łodzi. Przede wszystkim pamiętamy o naszych zasłużonych i tych co działają i tych co odeszli, jak np. wspomniana już Wieczornica dla Romka czy Adama.
Zacny 80. Jubileusz obchodzili też: Andrzej Zimowski: literat, reżyser i autor kabareciku „Kosóweczka” oraz 90. Jubileusz – nasza wspaniała Baśka Stolarczyk, zwana „góralką”, która błyszczy na naszym firmamencie, a jej pamięci do gadek góralskich – to tylko pozazdrościć. Wszystkie te wydarzenia inicjowali i finalizowali ludzie.
Na Panteon PTTK w kościele na Chomiczówce w Warszawie trafili Lechosław Fularski i Adam Chyżewski, w Wikipedii znalazło się 12 osób z naszego Klubu. Na płycie CD (Działacze krajoznawstwa, turystyki…) z biogramami zasłużonych ludzi turystyki regionu łódzkiego – wydanej w 2017 r. przez M. Wojalskiego , znalazło się wiele nazwisk członków naszego Klubu, w pierwszej grupie było 13 osób, w drugiej – 22, zaś w Addendum jeszcze 16 osób.
W Zarządzie Oddziału Łódzkiego czynni są: Adam Arndt i Elżbieta Korczak. Teresa Arciszewska i Wojtek Detyniecki są członkami Sądu Koleżeńskiego, a Eleonora Nowicka i Zbyszek Bestecki pracują w Komisji Rewizyjnej. Obok dotychczas wymienionych czynne są bardzo także dwie Krysie: Kowalska i Wesołowska, solistki śpiewu i gitary oraz Ania i Olek Zajdlerowie wspierający wszystkie rajdy i imprezy.
Klub liczy obecnie 84 osoby. W ostatnim dziesięcioleciu przyjęliśmy 18 nowych członków. Obecny Zarząd: bez wiceprezes Basi i wspierającego ją męża Janusza trudno wyobrazić sobie tak wielostronną i aktywną działalność Klubu; Marylka Beśka, choć „z drugiego siedzenia” perfekcyjnie prowadzi komputerowy sekretariat i archiwa; Teresa Łapińska pracująca jeszcze zawodowo dzielnie zajmuje się sprawami finansowymi; Regina Niczypor-Przygocka organizuje krótsze wycieczki i spotkania w muzeum lub w plenerze, a na każdym zebraniu informuje i zachęca do udziału w imprezach kulturalnych; Małgosia Błaszczyk to świeżo odkryty talent organizacyjny wszystkich imprez i Walnych Zebrań; Boguś Grzywiński prowadzi już wszystko, od spraw technicznych i komputerowych począwszy na prelekcjach, trasach rajdowych i wycieczkach kończąc.
Z okazji 60-ciolecia Klubu dziękuję całemu Zarządowi oraz aktywnym członkom za współpracę.
Ewa Hankiewicz – Prezes Klubu Turystów Górskich PTTK „Kosówka”